Ο Έρμαν Έσσε γράφει στους συμπατριώτες του

Έρμαν Έσσε, 1877-1962



"Αν λοιπόν εσείς, εσύ και συ εκεί, αισθάνεσθε πόνους, αν δεν νιώθετε καλά στο σώμα ή την ψυχή, αν σας πιάνει φόβος, διασθάνεσθε κίνδυνο, γιατί δεν θέλετε, έστω και μόνο γι’ αστείο και από περιέργεια, από σωστή υγιή περιέργεια, να κάνετε κάποτε την δοκιμή να βάλετε διαφορετικά το ερώτημα;
Γιατί δεν θέλετε κάποτε να εξερευνήσετε μήπως ο πόνος βρίσκεται σε σας τους ίδιους;
Υπήρξε εποχή που όλοι σας για λίγο είχατε την πεποίθηση και ήσασταν βέβαιοι για τη στάση σας- ότι ο Ρώσος είναι εχθρός σας κι η πηγή κάθε κακού.
Κι αμέσως μετά ήταν ο Γάλλος και μετά ο Άγγλος και μετά κάποιοι άλλοι και ήσασταν πάντα πεισμένοι και βέβαιοι και ήταν πάντα μια θλιβερή κωμωδία που κατέληγε στην αθλιότητα.
Αφού καταλάβατε ότι οι ενδόμυχοι πόνοι δεν θεραπεύονται φορτώνοντας την ενοχή σε έναν εχθρό, γιατί δεν αναζητάτε τους πόνους σας εκεί που βρίσκονται; Μέσα σας;
Ίσως να μην είναι ο λαός που σε πονά, ούτε η πατρίδα, ούτε η κοσμοκρατορία, ούτε ακόμα η δημοκρατία.
Ίσως να’ναι ο εαυτός σου, το στομάχι σου ή το συκώτι σου, ένα οίδημα ή ένα καρκίνωμα μέσα σου και δεν πρόκειται παρά για νηπιακό φόβο όταν προσποιείσαι μπροστά στην αλήθεια και στο γιατρό πως, εσύ μεν, είσαι ολότελα υγιής, μα δυστυχώς σε συνθλίβει τόσο πολύ ένα πάθημα του λαού σου;
Μα το θεωρείτε εγωιστικό και μικροπρεπές να παρατήσετε την πατρίδα και να θεραπεύσετε τον εαυτό σας.
Δεν νομίζετε πως τελικά μια πατρίδα είναι υγιέστερη και ευδοκιμεί καλύτερα, όταν δεν προβάλλει μέσα σε αυτήν ο κάθε άρρωστος τις δικές του ατέλειες, κι όταν δεν την γιατροκομεί ο κάθε πάσχων;

(Έρμαν Έσσε , «η αγωνία ενός πολιτισμού», εκδόσεις Νεφέλη, σελ.49-50).





Ο Χέρμαν Έσσε γεννήθηκε στις 2 Ιουλίου 1877 στον Μέλανα Δρυμό της Γερμανίας.
Τα παιδικά του χρόνια τα πέρασε στο Calw (όπου και γεννήθηκε) εκτός από ένα διάστημα 6 ετών που έζησε στην Βασιλεία (1880-1886). Στην ηλικία των 19 ετών δούλεψε σε βιβλιοπωλεία στο Τούμπινγκεν και στην Βασιλεία.
Το 1899 εκδόθηκε το πρώτο του βιβλίο, μια μικρή ποιητική συλλογή, η οποία συνεχίστηκε με άλλες μικροεκδόσεις που πέρασαν απαρατήρητες, έως το 1904, που εκδίδεται στην Ελβετία το βιβλίο του Πέτερ Κάμενσιντ και γνωρίζει γρήγορα μεγάλη επιτυχία.
Τότε ο Έσσε εγκαταλείπει την δουλειά του βιβλιοπώλη, παντρεύεται και μετακομίζει στην εξοχή. Η ζωή κοντά στην φύση συνεχίστηκε μέχρι το 1912 που περνάει στην Ελβετία, βασικά λόγω της σύγκρουσης του με το Γερμανικό εθνικισμό.
Αρκετά χρόνια μετά εξακολουθεί να δέχεται υβριστικά γράμματα από την Γερμανία και τα βιβλία του που καταστράφηκαν στην περίοδο του Χιτλερισμού, πολλά χρόνια μετά δεν επανεκδόθηκαν.
Ο βαθύς του ανθρωπισμός και η κριτική του σκέψη τον τοποθέτησε στις κορυφές της Γερμανόφωνης Λογοτεχνίας. Όπως δήλωσε ο ίδιος επηρεάστηκε από την φιλοσοφία των Σπινόζα, Σοπενάουερ και Νίτσε αλλά περισσότερο από τις ανατολίτικες φιλοσοφίες των Ινδών και αργότερα των Κινέζων.
Το κορυφαίο μυθιστόρημα του Έσσε είναι το "Ντέμιαν" (1919), την σπουδαιότητα του οποίου ο Τόμας Μαν παρέβαλε με τον "Οδυσσέα" του Τζαίημς Τζόϋς.
Έχει κερδίσει το βραβείο Goethe στην Φρανκφούρτη το 1946, το βραβείο Νόμπελ για την λογοτεχνία την ίδια χρονιά, και τέλος το βραβείο Ειρήνης των Γερμανών Βιβλιοπωλών το 1955.
Μετά από το βραβείο νόμπελ δεν έγραψε σημαντικά έργα.
Πέθανε καθώς κοιμόταν στις 9 Αυγούστου του 1962 σε ηλικία 85 ετών.

doctor