Πέμπτη 18 Δεκεμβρίου 2008

Μας κλέβουν την ιστορία!



«Έννοιες όπως «μας κλέβουν», «αλλοιώνουν», «παραχαράσσουν» την ιστορία, παραπέμπουν στην αντίληψη μιας αποκρυσταλλωμένης ιστορίας, κάτι σαν το σύμβολο της πίστεως, με συγκεκριμένα μέρη, ερμηνείες, αξιολογήσεις. Παραπέμπουν δηλαδή σε ένα φαντασιακό αφήγημα, το οποίο κανείς δεν μπορεί να περιγράψει επαρκώς, αλλά το οποίο θα πρέπει να «διαφυλάσσουμε ως κόρην οφθαλμού» [1].
Όπως τα «πάντα ρει», έτσι και η ιστορία υπόκειται σε συνεχείς αναθεωρήσεις, επαναδιατυπώσεις και αποδομήσεις, αναλόγως με τα ερωτήματα που θέτει η κάθε γενιά.
Η ιστορική επιστήμη εξελίσσεται όπως όλες οι επιστήμες και θεωρεί ότι καμία πρόσκαιρη καταγραφή δεν πρέπει να εκλαμβάνεται με δογματικούς-θεολογικούς όρους, ως τελεσίδικη απόφαση, ως δεδικασμένο. Δεν μιλώ φυσικά για την καταγραφή των γεγονότων αλλά για την ανάλυσή τους.
Το παρόν θέμα πραγματεύεται την υποκειμενικότητα των εθνικών ιστοριογραφιών όσον αφορά τα γεγονότα των ετών 1919-1922. Προσπαθεί δηλαδή να φωτίσει την σκοτεινή πλευρά της χειραγώγησης της ιστορίας από τις –άμεσα ή έμμεσα- εμπλεκόμενες χώρες για «εθνικά» επωφελείς σκοπούς.



Κατά τα έτη που έλαβε χώρα η Μικρασιατική εκστρατεία και καταστροφή (1919-1922), στην Μέση και Άπω Ανατολή υπήρξε μια ολόκληρη αλυσίδα από επαναστατικά αντιαποικιοκρατικά γεγονότα όπως του Πατζάμ στις Ινδίες τον Απρίλιο-Μάιο του 1919, το εθνικοαπελευθερωτικό κίνημα στην Κίνα τον Μάιο του 1919, η εξέγερση της Κορέας τον Απρίλιο του 1919, ο πόλεμος του Αφγανιστάν ενάντια στους Άγγλους (Μάιος-Ιούνιος 1919), η εξέγερση εναντίον των άγγλων στην Περσία στα 1920, ο πόλεμος των βορείων φυλών των Ινδιών ενάντια στην αποικιακή κατοχή (1919-1922) και η απελευθέρωση της Μογγολίας (1922). Οι λαοί αμέσως μετά το τέλος του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου ξεσηκώνονται και διεκδικούν ένοπλα την ελευθερία τους.
Στην Τουρκία, την ίδια εποχή, επιβάλλονται οι όροι της ανακωχής της Συνθήκης του Μούδρου [2] που συνεπάγονται την ολοκληρωτική αποικιακή υποδούλωση του τουρκικού λαού ο οποίος αντιδρά και ξεσηκώνεται καθιστώντας την Τουρκία το κέντρο της αντιαποικιακής πάλης των λαών της Εγγύς Ανατολής.
Στα γεγονότα των ετών 1919-1922 στην Τουρκία, ενεπλάκησαν αρκετές χώρες.
Η καθεμία από αυτές στην εθνική της ιστοριογραφία εξέλαβε τα γεγονότα με γνώμονα το «εθνικό συμφέρον» και τα ερμήνευσε με τέτοιον τρόπο ώστε να δικαιώνουν τις αντίστοιχες εθνικές «μας» πράξεις.
Ας δούμε λοιπόν πως κατέγραψαν οι εθνικές ιστοριογραφίες τα γεγονότα της περιόδου 1919-1922, λίγα χρόνια μετά από αυτά:


1) Οι αμερικάνοι ιστορικοί θεωρούν την επέμβαση των Η.Π.Α. εκεί ως μια προσπάθεια για την κατοχύρωση της διεθνούς ειρήνης [3].
Οι Αμερικάνοι παρουσιάζονται ως πιστοί φίλοι της Τουρκίας και εχθροί κάθε βίαιης επέμβασης στην Εγγύς Ανατολή [4].
Η θεωρία της αμερικανικής ανιδιοτέλειας αναπαράγεται και εδώ, σύμφωνα με την οποία οι Η.Π.Α. έχουν το δικαίωμα ελεύθερης δράσης στην Εγγύς Ανατολή, διότι είναι η μοναδική δύναμη που δεν έχει εγωιστικά συμφέροντα στην περιοχή [5].
Στην αμερικανική ιστοριογραφία υπάρχουν ακόμη και τάσεις να χαρακτηριστεί η επέμβασή τους ως ανάχωμα στις ιμπεριαλιστικές βλέψεις των άλλων δυτικών δυνάμεων στην Εγγύς Ανατολή[6].
Δεν λείπουν βέβαια και ιστορικοί που αναγνωρίζουν μερικές βασικές αλήθειες.
Έτσι, ο Harry O.Howard δεν αμφισβητεί το γεγονός ότι τα ενδιαφέροντα των Η.Π.Α. στην Εγγύς Ανατολή ανέκαθεν ήταν οικονομικά, και αφορούσαν τα πετρέλαια της ευρύτερης περιοχής [7].


2) Οι άγγλοι ιστορικοί αντεπιτίθενται και κατηγορούν τις Η.Π.Α. για απληστία [8] και ταυτόχρονα καταβάλλουν προσπάθειες να παρουσιάσουν την Αγγλία σαν ανεύθυνη για τα αιματηρά γεγονότα στην Εγγύς Ανατολή στα 1919-1922. Ο William Miller καταλογίζει όλες τις ευθύνες στον Βενιζέλο:
«Ο Βενιζέλος πρότεινε να στείλει τον ελληνικό στρατό ενάντια στους κεμαλιστές και ο Λόυδ Τζώρτζ δέχθηκε την πρόταση, που κατ’αρχήν υποσχόταν θετικά αποτελέσματα»[9].
Οι άγγλοι παρουσιάζονται ως υπερασπιστές της ελευθερίας και της δικαιοσύνης, υπέρ του ανθρωπισμού και η στρατιωτική επέμβαση ενάντια στην τουρκική εθνική επανάσταση αποδίδεται στην ελληνική πρωτοβουλία [10].





3) Οι γάλλοι ιστορικοί αντικρούουν τους ισχυρισμούς των άγγλων συναδέλφων τους. Αποδίδουν όλη την ευθύνη στους άγγλους, τους οποίους κατηγορούν για ληστρικές πράξεις και τους θεωρούν ως αφερέγγυους συμμάχους. Υπάρχουν όμως και γάλλοι ιστορικοί που αποδίδουν μεγάλες ευθύνες στην Ελλάδα.
Ο Ε.Driault γράφει ότι τα πράγματα οδηγήθηκαν εκεί διότι η Ελλάδα «γνωρίζει μόνο μια πολιτική, την πολιτική της Μεγάλης Ιδέας, δηλαδή της απελευθέρωσης της Μηδίας, της δημιουργίας της Μεγάλης Ελλάδας και της επαναφοράς του Βασιλιά στην Αγια-Σοφιά» [11]. Ο Lamouche γράφει ότι η ήττα στη Μικρά Ασία οφείλεται στην απιστία της Ελλάδας προς τους συμμάχους. Επίσης ισχυρίζεται ότι την πολιτική των δυτικών στην Εγγύς Ανατολής την υπαγόρευσε σε αυτούς η Ελλάδα [12].



4) Στην τουρκική ιστοριογραφία, η αντιαποικιοκρατική τουρκική επανάσταση αποκαλείται επανάσταση για την απαλλαγή του τουρκικού λαού από τον ξένο ζυγό και απολύτρωση από την εκπολιτιστική-ηθική καθυστέρηση που για αιώνες ήταν καταδικασμένος [13].
Η επίσημη τουρκική ιστοριογραφία χαρακτηρίζεται από την απολογητική της στάση προς τον τουρκικό σωβινισμό και τα όσα εγκλήματα αυτός έπραξε προκειμένου να δημιουργηθεί ένα «καθαρό» εθνικό κράτος, μέσω της εξόντωσης όσων δεν «χωρούσαν» στην προκρούστεια «εθνική» κλίνη του [14].




5) Η σοβιετική ιστοριογραφία αντιμετώπισε τα γεγονότα αυτά σαν αποτέλεσμα της όξυνσης των ιμπεριαλιστικών αντιθέσεων και της ανάπτυξης του αντιαποικιακού εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα των λαών της περιοχής υπό την αποφασιστική επίδραση της σοσιαλιστικής επανάστασης των Μπολσεβίκων.


6) Η ελληνική ιστοριογραφία, στα πρώτα χρόνια μετά την Μικρασιατική Καταστροφή, κινήθηκε υπό την μεγάλη επίδραση του «Εθνικού Διχασμού».
Έτσι, η ιστορική έρευνα περιορίστηκε μόνο πάνω στο πρόβλημα για τις ευθύνες των δύο αντιμαχομένων πολιτικών παρατάξεων στην καταστροφή του 1922.
Το άφθονο διπλωματικό υλικό, με επιλεκτική κρίση, θα μπορούσε να αποδείξει και τους πιο αυθαίρετους ισχυρισμούς. Οι έλληνες ιστορικοί, ανάλογα με την πολιτική τους τοποθέτηση και με την συμπάθειά τους προς την μία ή την άλλη παράταξη, προς τον βενιζελισμό ή τον αντιβενιζελισμό, οδηγούνται στην ανάλογη επιλογή των διπλωματικών εγγράφων και φθάνουν σε αποδείξεις που ικανοποιούν τις υποκειμενικές τους διαθέσεις.
Ο Α. Φραγκούλης χρησιμοποιεί πλουσιότατο διπλωματικό υλικό για να αποδείξει ότι τα αίτια της εθνικής καταστροφής ήταν η μεγαλομανία του Βενιζέλου [15].
Ο Χ. Βοζίκης και ο Π.Πιπινέλης -μερικές δεκαετίες αργότερα- θεωρούν την απόβαση του ελληνικού στρατού στην Μικρά Ασία ως το μεγαλύτερο σφάλμα [16].
Ο Βοζίκης αποδίδει την εκστρατεία σε λόγους εσωτερικής κομματικής πολιτικής του Βενιζέλου και την ίδια άποψη υποστηρίζει ο Ι.Μεταξάς [17].
Ο Θ.Κιοσέογλου,αντίθετα, με βάση κι αυτός τα διπλωματικά έγγραφα, αποδίδει την ευθύνη στον βασιλιά Κωνσταντίνο και την αντιβενιζελική κυβέρνηση που ήταν τυφλά όργανα των Άγγλων [18].
Ο Γ.Βεντήρης θεωρεί αιτία της αποτυχίας της μικρασιατικής εκστρατείας την πολιτική της αντιβενιζελικής παράταξης, που δεν είχε την εμπιστοσύνη των συμμάχων [19].
Από τις ελληνικές στρατιωτικές μελέτες, χαρακτηριστικές είναι αυτές των στρατηγών Νίδερ και Κοντούλη, οι οποίοι έλαβαν μέρος στην εκστρατεία της Μικράς Ασίας. Και οι δυο τους, αποδεικνύουν με βάση πλούσιο υλικό ότι ο ελληνικός στρατός δεν είχε τις δυνατότητες διεξαγωγής του πολέμου. Επίσης δεν είχε ελευθερία κινήσεων. Τις κινήσεις του τις έλεγχαν και τις αποφάσιζαν οι δυτικές στρατιωτικές αρχές της Εγγύς Ανατολής με γνώμονα την ικανοποίηση των απαιτήσεων της εξωτερικής πολιτικής των χωρών τους [20].



Έτσι, ο κάθε λαός, μέσα από την επίσημη ιστορία του, πληροφορείται τα γεγονότα αυτής της εποχής διαμορφωμένα, αποστειρωμένα και διατυπωμένα έτσι ώστε το δικό «μας» έθνος να αποδεικνύεται το μεγάλο θύμα, ο καλός ή (και) ο μεγάλος αδικημένος της υπόθεσης.
Η ιστοριογραφία των δυτικών χωρών παρουσιάζει την δράση τους ως πράξη διασφάλισης της ειρήνης και ως εγγύηση σταθερότητας στην περιοχή, ενώ η ελληνική και η τουρκική ιστοριογραφία επικαλούνται τα «ιστορικά δίκαια» για να δικαιολογήσουν κάθε ενέργειά τους.
Η μεν ελληνική ιστοριογραφία θεωρεί το έδαφος της Τουρκίας ως αποσπασθέν τμήμα της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας και άρα την απόβαση του ελληνικού στρατού στην Σμύρνη ως «ιστορικά δίκαιη», η δε τουρκική θεωρεί το έδαφος της Ελλάδας ως παρανόμως αποσπασθέν τμήμα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και την απόβαση του ελληνικού στρατού ως «άδικη επιθετική κίνηση».
Όλα αυτά βέβαια μέσω της αναδρομικής «εθνικοποίησης» των εν λόγω θρησκευτικών αυτοκρατοριών του παρελθόντος.
Έτσι, η προσπάθεια ανάγνωσης της ιστορίας εκφυλίζεται σε μια καταναγκαστική επιλογή «στρατοπέδου» για τον μελετητή (έλληνα ή τούρκο), με συνέπεια τον εγκλωβισμό της σκέψης του σε έναν δογματικό μονόδρομο «ετοίμων εθνικών συμπερασμάτων».
Για να προσεγγίσουμε όμως την αντικειμενικότητα πρέπει να αποστασιοποιηθούμε από τον «εθνικό» μας εαυτό, χωρίς αυτό φυσικά να προσλαμβάνεται ως πράξη «εθνικής μειοδοσίας» αλλά ως μια δυναμική κίνηση «εθνικής αυτογνωσίας».
Η απαλλαγή από τα στερεότυπα και τις «έτοιμες απαντήσεις» και η ανάπτυξη κριτικής σκέψης είναι το μόνο εχέγγυο της οντολογικής μας ανύψωσης.

Αφήνω τον Nobert Elias να «πει» τον επίλογο:

«Για να καταστεί δυνατή η μετάβαση από τη γεωκεντρική στην ηλιοκεντρική κοσμοεικόνα, δεν χρειάζονταν νέες απλώς ανακαλύψεις και η σωρευτική διεύρυνση της γνώσης των αντικειμένων του ανθρώπινου στοχασμού. Χρειαζόταν προπαντός η μεγαλύτερη ικανότητα των ανθρώπων να αποστασιοποιηθούν από τον εαυτό τους μέσα από τη σκέψη τους.
Ο επιστημονικός τρόπος σκέψης είναι αδύνατον να αναπτυχθεί και να γίνει κοινό κτήμα, εάν οι άνθρωποι δεν απελευθερωθούν από τον πρωτογενή αυτονόητο τρόπο, με τον οποίο στην αρχή, αστόχαστα και αυθόρμητα, προσπαθούν να κατανοήσουν τις εμπειρίες τους» [21].

doctor
______________________________________

[1] Αντώνης Λιάκος, «Πως το παρελθόν γίνεται ιστορία;», σσ.162-3.
[2] Συνθήκη του Μούδρου
Με την ονομασία Ανακωχή του Μούδρου ή Συνθήκη του Μούδρου ή Συνθήκη ανακωχής του Μούδρου χαρακτηρίζεται η γνωστή συμφωνία ανακωχής που συνάφθηκε στον όρμο Μούδρου, της Λήμνου, στις 17/30 Οκτωβρίου 1918 και υπογράφτηκε την επομένη 31 Οκτωβρίου μεταξύ των Δυτικών Συμμαχικών Δυνάμεων, της Αντάντ, (Entente), αφενός, και της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας αφετέρου, με τη λήξη του Α' Παγκοσμίου Πολέμου.
Με την συνθήκη αυτή συμφωνήθηκε η κατάπαυση των εχθροπραξιών μεταξύ των Συμμαχικών Δυνάμεων, (μετά των οποίων και η Ελλάδα), και της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας η οποία και αναλάμβανε περιληπτικά:
1. Την υποχρέωση του ανοίγματος των Στενών των Δαρδανελίων καθώς και του Βοσπόρου προς την Μαύρη Θάλασσα,
2. Της απόδοσης των συμμάχων αιχμαλώτων,
3. Της παράδοσης του τουρκικού στρατού (του οπλισμού) και των πολεμικών πλοίων (γραμμής), στους Συμμάχους,
4. Της παροχής δυνατότητας άσκησης εποπτείας εκ μέρους των Συμμάχων επί του σιδηροδρομικού δικτύου της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας,
5. Της διακοπής οποιασδήποτε σχέσης, (οικονομικής, εμπορικής κ.λπ.) με τις κεντρικές Δυνάμεις και
6. Της παροχής δυνατότητας των Συμμάχων της κατάληψης, για λόγους ασφάλειας, οποιωνδήποτε στρατηγικών σημείων, έκριναν εκείνες, επί του εδάφους της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας χωρίς προηγούμενη συνεννόηση με την Οθωμανική κυβέρνηση.
Η συνθήκη αυτή υπογράφτηκε επί του αγγλικού πολεμικού «Αγαμέμνων» μεταξύ του Άγγλου Ναυάρχου Κάλθορπ, πληρεξούσιου των Συμμάχων και αντιπροσώπων του Σουλτάνου (πηγή: wikipedia).
[3] Lenczowski G., «The Middle East in World Affairs», β’έκδ.1956, σ.520.
[4] Albert Hatchinson Putney, “International Relations-Modern Turkey”, New York 1924, σ.501.
[5] A.H. Putney, ό.π., σ.502.
[6] Hedley V. Cooke, “Challenge and response in the Middle East”, New York 1951.
[7] Harry Howard, “The United States and the Soviet Union in the Middle East-Background of the Middle East”, New York, 1952,σ.179.
[8] Ο E.L. De Golter γράφει ότι οι Η.Π.Α. με την επέμβασή τους μετά τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο στην Εγγύς Ανατολή, επεδίωξαν την απόκτηση αποκλειστικών οικονομικών προνομίων. De Golter, “The Near East and the Great Powers”, London, σ.128.
[9] Miller, “The Ottoman Empire and its succesors”, Cambridge, 1936, σ.542.
[10] J.A.Grand και I.Temperley, “Europe in the Nineteenth and Twentieth centuries”, London, 1940, σσ.563-4.
[11] Ε. Driault, “La question d’Orient 1918-1937, Paris 1938, σ.82.
[12] «Οι Λόυδ Τζωρτζ, Κλεμανσώ και Ουίλσον ελάχιστα εγνώριζαν ή και τελείως αγνοούσαν τις συνθήκες στην Ανατολική Ευρώπη, οι αντιπρόσωποι των μικρών κρατών ήταν εκείνοι που κατά κάποιο τρόπο υπαγόρευαν τους όρους τους στους μεγάλους. Όσον αφορά την Τουρκία, είναι ο κ.Βενιζέλος που, σαν ικανός πολιτικός, επέβαλε τις πιο μεγάλες ελληνικές αξιώσεις» (Lamouche,”Histoire de la Turquie, Paris, 1922, σ.18).
[13] Α. Tekin, “Le Kemalisme”, Paris 1937, σ.2.
[14] «Histoire de la republique Turque-Devlet Bassimevi», Istanbul 1935, σ.39.
[15] Frangoulis, “La Grèce et la crise mondiale”, Paris 1926, σ.22.
[16] Βοζίκη Χ., «Αι απολογίαι των θυμάτων της 15/11/1922», Αθήναι 1924-5, σ.107. Πιπινέλη Π. «Περισσότερον φως», Αθήναι 1961, σσ.47-8.
[17] Μεταξά Ι., «Ιστορία του εθνικού διχασμού», Αθήναι 1935, σσ.364-370.
[18] Kiosseoglou Th. "L’ échange forcé des minorities d’apré s le traité de Lausanne", Nancy, Nancy, 1926, σ.68.
[19] Βεντήρη Γ., «Η Ελλάς 1910-1920», Αθήναι 1931, τ.Β’, σ.288.
[20] Μεγάλη Στρατιωτική και Ναυτική Εγκυκλοπαίδεια- Περιοδικόν τόμ.1-6, Αθήναι,1927-1930.
[21] Nobert Elias, «Η Εξέλιξη του πολιτισμού», τ.Α’, σ.49.

32 σχόλια:

KitsosMitsos είπε...

Όποιος ψάχνει, όμως, αγαπητέ μπορεί να μάθει!
Την καλημέρα μου.

ο δείμος του πολίτη είπε...

Κάθε εποχή βλέπει με άλλο μάτι και διαφορετική ηθική τα περασμένα γεγονότα. Η ιστορία γράφεται υπό το πρίσμα της κοινωνικής πραγματικότητας κάθε εποχής. Άλλα ερωτήματα υπήρχαν παλαιά στην εξέταση της ιστορίας ακι άλλα σήμερα (περισσότερα, αν δε βαριέσαι- εδώ)

Et in Arcadia ego είπε...

Αγαπητέ Dr. , που θα μπορούσα να βρω το [20] Μεγάλη Στρατιωτική και Ναυτική Εγκυκλοπαίδεια- Περιοδικόν τόμ.1-6, Αθήναι,1927-1930 ?
Βιβλιοθήκη του πολεμικού μουσείου η κάπου αλλού ?

doctor είπε...

kitsos, ευχαριστώ και καλημέρα.

***

Δείμε, έχεις πολλά ταλέντα τελικά!
Μια ερώτηση: πως μπορώ να αποθηκεύσω το pdf για το αρχείο μου;
Σε ευχαριστώ πάρα πολύ. Το εκτυπώνω και το διαβάζω απόψε κιόλας.


***

Et in Arcadia ego:

http://www.eleftheriskepsis.gr/product_info.php?cPath=2_34&products_id=1960

Υπάρχει βέβαια και στην Εθνική Βιβλιοθήκη:
http://www.nlg.gr/

Sceptic Anonymous είπε...

Δόκτορ την καλησπέρα μου.

Επιβεβαιώνεις με το καλύτερο τρόπο την θεωρία μου για τη διδασκαλία της ιστορίας. Χωρίς ιστοριογραφία και μελέτη της φιλοσοφίας της ιστορίας κανείς δεν μπορεί να αντιληφθεί τί είναι πραγματικά ιστορία.

Από εδώ πρεπει να ξεκινούν οι μαθητές και όχι κατά πόσο οι Έλληνες υπήρξαν θύματα ή θύτες.

Αλλά εκτός από υστερικούς αλλαλαγμούς των υπερασπιστών της ατόφιας ιστορίας δεν ακούμε και τίποτε άλλο όποτε γίνεται διάλογος για το μάθημα της ιστορίας.

Με έπιασε κατάθλιψη πάλι...

Et in Arcadia ego είπε...

Ευχαριστώ , δεν ήξερα ότι το βιβλιοπωλείο αυτό είχε και ιστοσελίδα αλλά έχω και κάνα δυο χρόνια να περάσω από εκεί.
Όταν ξυπνήσει ο μαρμαρωμένος βασιλιάς θα μάθουν τα παιδιά στα σχολεία ιστορία , την θεωρεία του Δαρβίνου και Linux ... και μετά ξύπνησα.

doctor είπε...

Sceptic, έχετε απόλυτο δίκαιο και η πολύ ωραία μελέτη που παραθέτει ο Δείμος πιο πάνω εκεί πάνω κινείται.

Κατανοώ όμως ότι κάποιος που έρχεται σε πρώτη επαφή με όλα αυτά, ίσως να θεωρεί -λόγω της καθεστωτικής κατίσχυσης των στερεοτύπων και των ιδεολογημάτων του εθνοκεντρισμού σε όλη σχεδόν την κοινωνία- ότι εγώ, εσύ και όποιος άλλος έχει τους ίδιους προβληματισμούς είμαστε εθνικοί μειοδότες, πράκτορες και άλλα τέτοια χαριτωμένα.
Σοβαρά, δεν τους παρεξηγώ.
Αυτό φυσικά δεν σημαίνει ότι θεωρώ εαυτόν ή και όλους εσάς ως μία "ελίτ" που υπέρκειται του κοινωνικού μέσου όρου.
Απλά νομίζω ότι η προσπάθεια αγγίγματος, προσεγγγίσεως, ή έστω συζητήσεως (περί της) αντικειμενικής ιστορίας δεν έχει να κάνει τόσο με την αγάπη προς τον Ορθό Λόγο, όσο με την μεγάλη επιθυμία να δούμε το παρελθόν όπως είναι και όχι όπως θα θέλαμε να είναι.
Ο καθένας μπορεί να μετάσχει σε αυτό, ανεξαρτήτως ιδεολογικής προέλευσης και κοσμοθεωρίας.
Αρκεί να είναι έτοιμος να δεχτεί και να παραδεχτεί ακόμη και αυτά που η αναζήτηση θα του φέρει μπροστά του και πιθανόν να αντιστρατεύονται τα πιστεύω του, τις θεωρίες του, την ιδεολογία του.

doctor

doctor είπε...

et in arcadia ego, εγώ ευχαριστώ και χάρηκα που τα ξαναείπαμε μετά από καιρό. Μην χάνεστε!
Ακόμη θυμάμαι τα εύστοχα σχόλιά σας στο blog του Νίκου Δήμου.

doctor

Cyverius είπε...

Herr Doctor, τα σέβη μου για το ενδελεχές άρθρο-έρευνα. Έγραψες, που λένε και "στην πιάτσα".

Να δούμε πότε θα τα γράψουν σε αυτό το πνεύμα και στην "επίσημη" ιστορία που σερβίρουν στα παρελαύνοντα με τη γαλανόλευκη μαθητούδια-στρατιωτάκια, χωρίς να σηκώσει τα ψευτολάβαρα το παπαδαριό. Μεγάλο πράγμα η αυτογνωσία...

pølsemannen είπε...

Ωραία η αντιστοίχηση του γεωκεντρισμού και του ηλιοκεντρισμού με την εθνική και την διεθνή ή "αντικειμενική" ή "αποστασιοποιημένη" ιστοριογραφία.

Με το "εμείς" οι καλοί και όλοι οι "άλλοι" τα κατακάθια δεν έχουμε σαφή εικόνα. Ορθότερα είμαστε γεωκεντριστές σε ένα χαοτικό σύμπαν με δισεκατομμύρια δισεκατομμυρίων αστέρες δλδ. ήλιους...

doctor είπε...

Cyverius, το να εμποτίζεις το μίσος στην νέα γενιά νομίζω ότι λύνει τα χέρια της εξουσίας, διότι ο "οπαδός" πατριώτης δεν βλέπει τον εχθρό του στον γιατρό που του ζητάει φακελάκι, στο αφεντικό του που καταστρατηγεί όλα του τα δικαιώματα, στον μπάτσο που τον σκοτώνει just for fun, αλλά βλέπει τον εχθρό του στον Οθωμανό που το 1453 κατέλαβε την Πόλη...

***

Pölsemannen, συμφωνώ. Και οι σκανδιναβοί μαλώνουν σχετικά με το ποιοι είναι οι αληθινοί απόγονοι των Βίκινγκς ή αν ο Άγιος Βασίλης έρχεται από το Ροβανιέμι της Φινλανδίας ή από την σουηδική Lappland, όμως το κάνουν με χαριτωμένο τρόπο, όπως οι βόρειοι έλληνες μαλώνουν με τους νότιους αν είναι σωστή η έκφραση "μπουγάτσα με κρέμα" ή το "καλαμάκι" είναι "σουβλάκι"...
Δεν κάνουν συλλαλητήρια του ενός εκατομμυρίου κλείνοντας σχολεία, μαγαζιά και σέρνοντας στους δρόμους τους πάντες, υπό την επίβλεψη και ηγεμονία των ρασοφόρων σκοταδιστών...

Herre Gud!

doctor

pølsemannen είπε...

Ρεσέ, αυτά είναι λυμένα!

Οι αληθινοί Βίκινγκς είναι οι Σουηδοί.

Ο Αη Βασίλης έρχεται από την Λαπωνία (της Σουηδίας) και δεν είναι βρωμο-Λάπωνας να βρωμάει ταρανδίλα. Βλέπει rapport και όχι oððasat!

Οι Σουηδοί της Φινλανδίας είναι μέθυσοι που δεν γνωρίζουν Σουηδικά.

Η μπουγάτσα είναι μόνο με κρέμα.

Το καλαμάκι είναι σουβλάκι και όχι αυτό που ρουφάν'. :-P

glam είπε...

Η ιστορία είναι ένα άλμπουμ με πολλές φωτογραφίες, και ο κάθε λαός "δείχνει" μόνο όσες έχει βγει "καλά" και τις άλλες τις κρύβει. (πχ: να μη φαίνεται το σάπιο δόντι:))
Ενώ για τους "αντιπάλους" κάνει ακριβώς το αντίθετο.

@doc:Πολύ καλό!

δ.σ είπε...

@Πέλσε..
Άη-Βασίλης;;

Καλά εσύ δέν έχεις ακούσει τίποτα για τον
Άγιο Λουκίο και την Αγία Βασιλική;;


δ.σ

abdal είπε...

Φίλε Doctor, μπήκα στα κλεφτά να πω μια καλησπέρα σε εσένα και την παρέα σου. Όπως ξέρεις, οι υποχρεώσεις σχεδόν δεν μου αφήνουν δευτερόλεπτο για έξτρα αθλοπαιδιές.

Με την ευκαιρία, ας πω και τη μακακία μου.

Η έννοια της εισβολής δεν είναι πάντα ξεκάθαρη ως προς το:
>"ποιος",
>μαζί με "ποιον"
>εναντίον "ποιου",
>ο οποίος ήταν μαζί με "ποιον",
>"πού",
>"πότε"...

Η σε βάθος ανάλυση των εντός εισαγωγικών λέξεων, αυτόνομα / σε όλους τους δυνατούς συνδυασμούς τους / στην ιστορική τους δυναμική είναι επίπονη, συλλογικά και προσωπικά.
Αλλά είναι (θεωρητικά τουλάχιστον) εφικτή: κυρίως ως διαρκής άσκηση να κρατάμε τα αυτιά μας και τα μάτια μας ανοιχτά. Όπως άλλωστε και την καρδιά μας
-το οποίο, εντέλει, είναι το πιο δύσκολο. (Σε αυτήν την... "καρδιακή" δυσκολία φωλιάζει μέρος της υπουλίας της Εκπαίδευσης, και κατ' επέκταση του πάγιου, έννομου και σχεδόν μονοπωλιακού διαχειριστή της, δηλαδή του κράτους.)

Θα τα πούμε πάλι εν καιρώ. Μέχρι τότε εύχομαι να έχεις δύναμη για να κρατάς την έπαλξή σου με το ίδιο μεράκι.

George είπε...

Η αναλυση των γεγονοτων ειναι αναγκαια, οπως και η ανταλλαγη αποψεων ακομα κι'α υπαρχει διαφωνια ως προς την ερμηνια. Αλλα ολα πρεπει να ξακινουν απο τα στοιχεια.

Αυτο που συνηθως γινεται ειναι απο αναλυση σε αναλυση, και απο γνωμη σε γνωμη, η πραγματικοτητα γινεται ολο και πιο θωλη. Μετα ξεχνουνται τα γεγονοτα και κυριαρχει το μυθιστορημα.


Ευτυχως υπαρχουν ακομα πηγες που οποιος θελει να κανει ερευνα (οπως εσυ Δοκτορα) μπορει να βρει καποιες αληθειες.

Πιστευω οτι οι περισσοτεροι που ερχονται εδω στο μπλογκ επιζητουν τα γεγονοτα γιατι θελουν να μαθουν. This is the difference between knowledge and indoctrination.

Εγω δεν ειχα προβλημα οταν εμαθα πως δεν υπαρχει αδιαπαστη συνδεση με τους αρχαιους Ελληνες. Ολοι μας (οι περισσοτεροι λαοι) ειμαστε μπασταρδοι. Ε, και λοιπον?

Γιατι θα πρεπει να ειμαι εθνικα υπερηφανος για κατι για το οποιο δεν εκανα τιποτα εγω? Δηλαδη επειδη ετυχε να γεννηθω στην Αθηνα ειμαι απογονος των αρχαιων Αθηναιων? Ειμαι τυχερος επειδη ειχα την αμεση ευχαιρεια να μαθω για τους αρχαιους και τον πολιτισμο τους. Αυτο και μονο.

Σαν ωριμα ατομα πρεπει να ειμαστε ελευθεροι να επιλεξουμε οτι καλο μπορουμε απο οποιοδηποτε πολιτισμο!

PS>thanks for the visit to my blog; those pictures made me weep... like every time I see the Polytechnic burn, and people loosing life and property in a place I love.

chmarni είπε...

Doctor καλημέρα και καλό ΣΚ. Το Blog σου γενικότερα, αλλά και η συγκεκριμένη ανάρτηση ειδικότερα μου δίνουν την αφορμή να εκφράσω κάποιες απορίες, για τον τρόπο με τον οποίο καταγράφονται τα γεγονότα στη πάροδο του χρόνου.
Ίσως είμαι ο πιο άσχετος άνθρωπος με θέματα Ιστορίας – Ιστοριογραφίας που σχολιάζει στο Blog σου. Ως άσχετος λοιπόν, θα ήθελα την άποψη ενός ανθρώπου που έχει προσεγγίσει το θέμα Ιστοριογραφία όσο λίγοι.
Το ερώτημα μου λοιπόν είναι πως γίνεται στη καταγραφή της ιστορίας και όπως αυτή μου διδάχθηκε τα χρόνια που ήμουν μαθητής, αλλά και όπως αυτή αναπαράγεται σήμερα μέσα από τον δημόσιο διάλογο (ΜΜΕ. Εκδόσεις), να καταγράφονται μόνο ήρωες και προδότες. Στην Ελληνική Ιστορία υπάρχουν μόνο καλοί και κακοί, Άσπρο και Μαύρο, γενναίοι και δειλοί.
Το Post σου αποδεικνύει περίτρανα πως τα πράγματα δεν είναι έτσι , οπότε εδώ τίθεται το δεύτερο ερώτημα. Πως μπορεί η διδασκαλία της Ιστορίας αλλά και η μελέτη αυτής να είναι χρήσιμη όταν η καταγραφή της έχει γίνει με αυτά τα κριτήρια;

Με εκτίμηση
chmarni

mtryfo είπε...

γιατρέ μου
Εδώ όπως πάντα...
διαβάζω και ξαναδιαβάζω το ποστ σου και προβληματίζομαι...
Τόσο δύσκολο ειναι να καταγράφονται τα γεγονότα οπως έγιναν και όχι "αλήθειες" που εφευρίσκονται για να παρουσιάσουν κάποιες πλευρές της ιστορίας μας "ωραιοποιημένες" επειδή μας βολεύει να νοιώθουμε "αδικημένοι" και "κυνηγημένοι" απο κάποιους στον παρελθόν αλλά και στο πρόσφατο παρον (βλέπε "μακεδονικό")
χωρίς φυσικά να αναφερόμαστε στα δικά μας λάθη...

heinz είπε...

Ο επιστημονικός τρόπος σκέψης είναι αδύνατον να αναπτυχθεί και να γίνει κοινό κτήμα, εάν οι άνθρωποι δεν απελευθερωθούν από τον πρωτογενή αυτονόητο τρόπο, με τον οποίο στην αρχή, αστόχαστα και αυθόρμητα, προσπαθούν να κατανοήσουν τις εμπειρίες τους

Δεν είμαι σίγουρος για το τι εννοεί εδώ ο Elias. Οι άνθρωποι, ούτως ή άλλως είναι καταδικασμένοι να βλέπουν τον κόσμο ως άνθρωποι. Για την ακρίβεια, να εφευρίσκουν τον κόσμο καθώς τον ζουν.

Λες Παραπέμπουν δηλαδή σε ένα φαντασιακό αφήγημα, το οποίο κανείς δεν μπορεί να περιγράψει επαρκώς.... Θα έλεγα ότι, αυτό που οφείλουμε να κάνουμε, καθαρά, είναι να αποστούμε από την έννοια της "αλήθειας" εν γένει.

Από την άλλη όμως, οι άνθρωποι επιλέγουν να "υπολογίζουν" συνεχώς την "πραγματικότητα" ως σταθερή. Αυτό, δημιουργεί μιαν αντίφαση: πως μπορώ να γνωρίζω ότι τα πάντα είναι ρευστά, αλλά ταυτόχρονα να γνωρίζω ό,τι γνωρίζω, σαν η μνήμη δηλαδή να είναι κάτι σταθερό;

Θα 'λεγα, ότι αναφέρεσαι στο κλασικό πρόβλημα της επιστημολογίας - και καλά κάνεις. Αλλά προσοχή: ανάλογη προσέγγιση μ' αυτή που ακολούθησες (και καλά έκανες), μπορεί να ακολουθηθεί και σ' οποιοδήποτε αντίστοιχο ιστορικό γεγονός - ή όποιο γεγονός εν πάσει περιπτώσει. Είσαι έτοιμος για κάτι τέτοιο;

Υ.Γ.: Το αστείο με εμάς τους ανθρώπους είναι, ότι περνάμε τη ζωή μας ασχολούμενοι με το πως περνάμε τη ζωή μας - σκεφτόμαστε σχετικά με το πως σκεφτόμαστε. Και μετά, πεθαίνουμε :-)

giant13 είπε...

Πιστεύω πως την πραγματική αλήθεια και φυσικά όχι ολόκληρη, θα τη πάρει κάποιος διαβάζοντας τις ιστορικές καταγραφές των ανθρώπων που έζησαν τα γεγονότα από κοντά.
Καταγραφές πολύπλευρες και όχι κατά πολύ υστερότερες του πραγματικού χρόνου των συμβάντων, γιατί αν και στολισμένες με τον επιστημονικό μανδύα, δεν στερούνται μεροληψίας.

Πριν λίγες μέρες βρέθηκα με μια παρέα, όπου αρπάχτηκαν δυό αντιβενιζελικοί μεταξύ τους, με αφορμή δυό διαφορετικά βιβλία που διαβάζουν,γιά τα γεγονότα εκείνης της εποχής, για το πόσο εθνικός προδότης ήταν ο Βενιζέλος και υπαίτιος της τραγωδίας της Μικράς Ασίας. Ο Κωσταντίνος παρουσιαζόνταν σχεδόν άγιος, και οι απόψεις του Μεταξά και των άλλων ορθότατες.

Meropi είπε...

Δόκτωρ μου,
είναι καιρός πια να βλέπουμε την Ιστορία κατάματα, χωρίς παραμορφωτικό φακό. Λίγο δύσκολο βέβαια, αλλά ας προσπαθήσουμε. Οι Έλληνες σ' αυτήν την ιστορία της Μικράς Ασίας υπήρξαν και θύματα και θύτες.
ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ σε σένα και την οικογένεια σου.

argosholos είπε...

Μου έχει γίνει συνήθεια να ανοίγω τα σχόλιά μου με την ίδια παρατήρηση: Που και πως τα βρίσκεις όλα αυτά, τις παραπομπές, τις πηγές κ.α.; Διαβάζεις όλα αυτά τα βιβλία; Θα πρέπει να τρως όλο τον χρόνο μεταξύ των αναρτήσεων σου διαβάζοντας τόσα σχετικώς ξένα μεταξύ τους θέματα...Δεν ξέρεις ότι εδώ είναι Ελλάδα, όπου οι υπουργοί Παιδείας ενημερώνονται από μπουμπούκους και λιακό;
Γιατί δεν αρκείσαι στη "τρισχιλιετή", "φώτα του πολιτισμού", "πατρίδα της δημοκρατίας", "Μεγαλέξαντρο και Μαρμαρωμένο βασιλιά", "πάλι με χρόνους κλπ"; Αφού κατά βάθος αυτά θέλουμε: θριάμβους, Χριστόδουλους, λάβαρα, σήκωσέ το το τιμημένο και τα τέτοια;
Ακόμα και σήμερα οι περισσότερου θα θέλαμε πόλεμο (ή έστω έναν ψιλοτσαμπουκά στα γρήγορα) στα Ίμια, πόλεμο για τον Οτσαλάν, κάθοδο του Πούτιν για να φέρει το σεφέρι και τέτοια...Είναι ανάγκη να μας θυμίζεις τις ομοιότητες των 'εθνικών τυφλώσεών μας' με τη Μικρασιατική τραγωδία;

Γιάννης είπε...

doctor

στο συμπέρασμά σου θα διαφωνήσω.

1. για το "ο κάθε λαός, μέσα από την επίσημη ιστορία του, πληροφορείται τα γεγονότα αυτής της εποχής διαμορφωμένα, αποστειρωμένα και διατυπωμένα έτσι ώστε το δικό «μας» έθνος να αποδεικνύεται το μεγάλο θύμα, ο καλός ή (και) ο μεγάλος αδικημένος της υπόθεσης." ανέφερες ήδη ότι στην ελλαδική ιστοριογραφία υπάρχουν απόψεις ενάντιες στη μικρασιαστική εκστρατεία. και θα προσθέσω ότι χάρη στην αριστερή ιδεολογική κυριαρχία ή τρομοκρατία οι απόψεις αυτές ήταν κυρίαρχες - πάντα βέβαια με τη σύμφωνη γνώμη και της φιλονατοϊκής δεξιάς ηγεσίας. άρα έχουμε την περίπτωση (μία τουλάχιστον) στην οποία επίσημη γραμμή για πολλές δεκαετίες είναι η εθνική αυτομαστίγωση.

2. για το "Όλα αυτά βέβαια μέσω της αναδρομικής «εθνικοποίησης» των εν λόγω θρησκευτικών αυτοκρατοριών του παρελθόντος." έχουμε κάνει διάφορες συζητήσεις στο πόντος κ αριστερά. η θρησκεία δεν ήταν μόνο θρησκεία ήταν "εθνική θρησκεία" (ακόμη και η οικουμενική) ειδικά σε περιπτώσεις συγκρούσεων δύο αλλόδοξων εθνών. το επιχείρημα ότι παλαιότερα υπήρχε μόνο θρησκεία και όχι έθνος και ότι αργότερα, υπό την επίδραση του Διαφωτισμού, η θρησκεία προσαρμόστηκε έτσι ώστε να ταυτίζεται με το έθνος, στέκει ή πέφτει ανάλογα με το αν η θρησκεία θεωρηθεί μόνο θρησκεία ή αν θεωρηθεί ότι η θρησκεία είναι και άλλα πράγματα. Αλλά είναι προφανές ήδη στην Αρχαιότητα ότι η θρησκεία όχι λίγες φορές ταυτιζόταν με το έθνος και τον τοπικό πατριωτισμό. Επιπλέον η άποψη ότι η θρησκεία παλαιότερα (προνεωτερικά) ήταν μόνο θρησκεία και όχι έθνος ή κέντρο ενός έθνος ισοδυναμεί με την άποψη λ.χ. ότι ο μαρξισμός στην Ρωσσία του 1945 ή την Α. Ευρώπη του 1945-89 ήταν μόνο μαρξισμός και τίποτε άλλο. Δεν μπορεί να ειπωθεί σοβαρά ότι ο μαρξισμός στην ΕΣΣΔ ήταν απλώς μαρξισμός. Το ίδιο δεν μπορεί να ειπωθεί και για τη θρησκεία στην προνεωτερική εποχή.

3. για το "η προσπάθεια ανάγνωσης της ιστορίας εκφυλίζεται σε μια καταναγκαστική επιλογή «στρατοπέδου» για τον μελετητή (έλληνα ή τούρκο), με συνέπεια τον εγκλωβισμό της σκέψης του σε έναν δογματικό μονόδρομο «ετοίμων εθνικών συμπερασμάτων».
Για να προσεγγίσουμε όμως την αντικειμενικότητα πρέπει να αποστασιοποιηθούμε από τον «εθνικό» μας εαυτό, χωρίς αυτό φυσικά να προσλαμβάνεται ως πράξη «εθνικής μειοδοσίας» αλλά ως μια δυναμική κίνηση «εθνικής αυτογνωσίας»".

η ελλαδική (αλλά πιστεύω και η δυτική) ιστοριογραφία είναι "γεμάτη" από περιπτώσεις αντιφρονούντων ιστορικών (στην περίπτωση της ελλαδικής κρατικής, οι "αντιφρονούντες" "μη εθνικά σκεπτόμενοι" ήταν αν όχι η πλειοψηφία, πάντως η κυρίαρχη (μαρξιστική ή φιλονατοϊκή/φιλοτουρκική) παράδοση.
αντίθετα, στην τουρκική τέτοιες περιπτώσεις είναι πολύ λιγότερες και νομίζω ότι έχουν ελάχιστη (και ακίνδυνη) πρόσβαση στα σχολεία ή στο δημόσιο λόγο συγκριτικά με τις ελληνικές και δυτικές.
πάντως, αναγκαστικά, επειδή η ιστορία δεν είναι φυσική ή χημεία, αλλά μια υποκειμενικά αντιληπτή επιστήμη, υπάρχουν στρατόπεδα, απόψεις διαφορετικές, γνώμες, όχι απλώς για το δίκαιο ή άδικο των πράξεων ενός έθνους αλλά και για άλλα ζητήματα (κοινωνική ιστορία), πολύ περισσότερο από ό,τι στη χημεία ή στην φυτολογία. είναι τέτοια η φύση της επιστήμης αυτής, που αντικειμενικότητα είναι δύσκολο να υπάρξει όσον αφορά τις κρίσεις ή το υπόβαθρο των αξιών το οποίο ασπάζεται ο κατά τα άλλα ψύχραιμος επιστήμονας.

αθεόφοβος είπε...

Οπως παντα ουσιαστικό και περικτικό το ποστ σου.
Ο Βάρναλης με δύο στίχους έχει πεί τα πάντα για το πως γράφεται η Ιστορία.
Γράψε ιστορία τα ψεματά σου αράδα
και βλόγα τον φονιά βρίζε το θύμα.

pølsemannen είπε...

@ δ.σ.

Άγιος Λουκιανός και Αγία Βασίλω...

Τα έχουμε ισοπεδώσει όλα πια...

doctor είπε...

Καλημέρα σε όλους και καλή εβδομάδα.
Διάβασα όλα τα σχόλια και επανέρχομαι ...εν ευθέτω χρόνω για σχολιασμό!

doc

doctor είπε...

Pölse, ο δ.σ. σε γείωσε κανονικά.
Η σουηδική σου υπόσταση έχει καταπλακωθεί από τα βιβλία του Λιακό!

***

glam, πολύ εύστοχος ο παραλληλισμός με το φωτογραφικό άλμπουμ!

doc

doctor είπε...

abdal, η πολλή δουλειά τρώει τον αφέντη!
Χάρηκα που σε "είδα". Τα ερωτήματα που θέτεις είναι ο οδηγός κάθε αναζητητή που θέλει μια πολύπλευρη ενημέρωση.

***

andros, συμφωνώ. Ένας ξένος καθηγητής πανεπιστημίου που έχει ως αντικείμενό του την αρχαία Ελλάδα, είναι πιο κοντά σε αυτήν από τον μέσο έλληνα που δεν ξέρει την τύφλα του.

***

chmarni, δυστυχώς αυτός ο μανιχαϊσμός που παρατηρείτε υπάρχει.
Υπάρχουν ήρωες και προδότες. Τίποτα δεν υπάρχει στην μέση.
Το να γραφτεί αντικειμενική ιστορία στα σχολεία είναι νομίζω όνειρο θερινής νυχτός.
Αυτό που πρέπει να κάνει κανείς είναι να φωτίσει όσες περισσότερες πλευρές μπορεί και να μην θεωρεί τίποτα ως σταθερό και δεδομένο.

doctor

doctor είπε...

mtryfo, και η Ελλάδα και η Τουρκία θεωρούν εαυτούς ως τα αιώνια "θύματα" και τον "άλλον" ως το "χαϊδεμένο παιδί" των Δυτικών.
Αυτή η αυτοθυματοποίηση απευθύνεται στον συναισθηματισμό των δύο λαών και βοηθά στην εθνική συσπείρωση.
Ενώ τι εθνική συσπείρωση μπορεί να επιφέρει στον Τούρκο η σφαγή της Χίου ή στον Έλληνα η σφαγή της Τριπολιτσάς;

doctor

doctor είπε...

heinz, o Elias εννοεί ότι πρέπει να ξεφύγουμε από τον καθεστωτικό τρόπο σκέψης. Να αμφιβάλουμε ακόμη και για το 1+1=2.
Μόνο αν αναδιατάξουμε την σκέψη μας μπορούμε να πάμε ψηλότερα.

---

heinz said:

"[...]οι άνθρωποι επιλέγουν να "υπολογίζουν" συνεχώς την "πραγματικότητα" ως σταθερή. Αυτό, δημιουργεί μιαν αντίφαση: πως μπορώ να γνωρίζω ότι τα πάντα είναι ρευστά, αλλά ταυτόχρονα να γνωρίζω ό,τι γνωρίζω, σαν η μνήμη δηλαδή να είναι κάτι σταθερό;[...].

---

Αυτό ακριβώς γράφω. Η μνήμη αλλάζει και παίζει ένα παιχνίδι με την λήθη. Κάθε γενιά ανάλογα με τις παροντικές της αναζητήσεις επιλέγει να "ξεχάσει" ή να "ανασύρει".
Η μελέτη του Δείμου που την παραθέτει παραπάνω με αυτό ακριβώς ασχολείται.

Και βέβαια υπάρχει περίπτωση η αναζήτηση να σε φέρει σε κάποιο "δύσκολο" σημείο, το οποίο αντιτίθεται σε κάποια θεωρία σου, τότε, ναι, θα ανακαλέσεις, θα διορθώσεις και θα πορευθείς.
Όσο πιο αδογμάτιστος είσαι, τόσο πιο εύκολα αλλάζεις πορεία.
Εγώ προσωπικά το έχω κάνει πολλές φορές και δεν έχω χάσει. Το αντίθετο μάλιστα.

doctor

doctor είπε...

Giant13, υπάρχουν ακόμη ...αντιβενιζελικοί;
Πόσο ετών είναι καλέ;;;

Σοβαρά τώρα: δεν πρέπει να αποφαινόμαστε με βεβαιότητα για γεγονότα τόσο μακρινά.
Μία άποψη, μία θέση, μια εικασία ναι.
Βεβαιτότητες, θέσφατα, αξιώματα και δόγματα δεν έχουν θέση. Αυτά είναι τα βαρίδια της σκέψης μας και πρέπει να τα αποβάλλουμε.

Ίσως κάποιοι εκπλήσσονται σχετικά με το πως γίνεται να κάνω ποστ και να έχω ως κύριες πηγές τον Βλάση Αγτζίδη και τον Τάσο Κωστόπουλου του "Ιού" μιας και οι δυο τους αντιπροσωπεύουν εντελώς διαφορετικά πράγματα.

Κανένας ιστορικός δεν πρέπει να ρίχνεται στην πυρά. Όλοι έχουν κάτι να πουν. Ακόμη και ο Πλεύρης.
Τα γραφόμενα πρέπει να κρίνουμε και όχι τον γράφοντα.

***

Αργόσχολε, ό,τι κάνω το κάνω με αγάπη και μεράκι. Σίγουρα θέλει χρόνο και μελέτη, όμως αυτό θέλω.
Είμαι βιβλιοφάγος και μου αρέσει να ψάχνω.
Φυσικά δεν έχω διαβάσει αυτά τα βιβλία, απλώς μνημονεύονται στις παραπομπές του υλικού που έχω και θεωρώ υποχρέωσή μου να καταγράφω κάθε παραπομπή.
Μέσα από παραπομπές έχω βρει πολλούς τίτλους βιβλίων που έχω αγοράσει και νομίζω ότι είναι καλό για όλους να γράφουμε τις πηγές μας.

Όσο για τα θεωρητικά σχήματα που μου προτείνεις να ακολουθήσω, τα θεωρώ ως την κύρια πηγή της τεμπελιάς και της απραξίας του μέσου νεοέλληνα.
Ακόμη τρώμε τις δάφνες του παρελθόντος.

doctor

doctor είπε...

Γιάννη,

1) Δημοκρατία έχουμε και ευτυχώς υπάρχουν πολλές "σχολές" ιστοριογραφίας. Η επίσημη όμως (σχολείο, εκκλησία, στρατός, δημόσια διοίκηση, τοπική αυτοδιοίκηση, ΜΜΕ) είναι μία.
Την άλλη πρέπει να την ψάξεις. Αυτή είναι η διαφορά.
Π.χ. η θεωρία περί του τρισχιλιετούς ελληνισμού έχει μια καθεστωτική και δογματική κατίσχυση σε όλη την κοινωνία.
Η αντίκρουση αυτής της θεωρίας δεν εκλαμβάνεται από την πλειονότητα των νεοελλήνων ως μια προσπάθεια αυτογνωσίας αλλά ως μια πράξη εθνικής μειοδοσίας και αυτό είναι λυπηρό. Επιστημονικά.

2)Η Θρησκεία κατά την περίοδο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας δεν επιτελούσε τον ρόλο που επιτελεί σήμερα. Συμφωνώ βέβαια.
Στην δημιουργία του ελληνικού κράτους έπαιξε τον πρωτεύοντα ρόλο (μια ανάγνωση των πρώτων συνταγμάτων νομίζω ότι τα λέει όλα).
Ακόμη και σήμερα, η ορθοδοξία είναι περισσότερο σημείο εθνικής αναφοράς, παρά στοιχείο εσωτερικής αναζήτησης.
Ο κλασσικός έλλην είναι ο ελληνόφωνος χριστιανός ορθόδοξος, σύμφωνα με την "πλειοψηφία".
Η ερώτηση στην σημερινή κοινωνία είναι η εξής: Κρατάμε αυτόν τον ορισμό, ή τον "ανοίγουμε" για να χωρέσουν και άλλοι, μιας και η σχέση των περισσοτέρων με την εκκλησία έγκειται σε έναν εκκλησιασμό τον χρόνο (συν τις βαφτίσεις, γάμους, κηδείες κ.λπ).


3) Γιάννη, εσύ, εγώ και κάποιοι (λίγοι δυστυχώς) άλλοι, θες από τρέλα, θες από περιέργεια, ψάχνουμε την ιστορία.
Ο πολύς ο κόσμος όμως πιστεύει σε στερεότυπα και σε αποκρυσταλλωμένες και δογματικές κρίσεις. Η σχολική ιστορία εκεί οδηγεί και αυτό νομίζω ότι είναι πασιφανές.
Αυτά ακριβώς τα στερεότυπα εκμεταλλεύεται ο κάθε επιτήδειος ελλαδέμπορος για να πουλάει τα βιβλία του στο μεταμεσονύχτιο τηλεοπτικό παζάρι...

doctor